O siri ike iche n'echiche na n'oge na-adịbeghị anya, e nwere zoos n'ụwa ebe ndị mmadụ na-abụghị ụmụ anụmanụ nọ n'ime ụlọ, mana ndị mmadụ. Kwere m, akụkọ ndị a enweghị ike ịhapụ gị enweghị mmasị.
Ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ obodo ukwu ọ bụla nwere mmiri ozuzo, ndị mmadụ na-emeso ha ihe dị iche iche. E nwere ndị kwere na nke a bụ ịkwa emo ụmụ anụmanụ nke kwesịrị ịdị na nnwere onwe. Gini ka ekwuru banyere umu mmadu, nke di otutu iri afo gara aga na-aru oru ma na-ewu ewu. Ndi mmadu nwere ihe omuma ha, ndi chotara ndi mmadu. Ka anyị chọpụta banyere akụkọ ọjọọ a.
1. Saarty Bartmann - 1810
Onye na-ere anụmanụ na-ahụ anụmanụ hụrụ otu ihe ngosi dị iche - nwata nwanyị dị afọ 20, bụ onye o nyere ọrụ a kwụrụ ụgwọ nke ukwuu, n'amaghị onye nke ọ bụla. O kwetara ma soro ya laa London. Saarty dọtara mmasị nke onye ahịa ahụ na nke ndị a ma ama, na akụkụ ahụ ya nwere ọdịdị pụrụ iche. Ọ na-eyiri uwe akwa ma ọ bụ na-ekpughere ya n'enweghị ihe ọhụụ, dịka ihe ngosi na ngosi ahụ. O biri na ọnọdụ egwu ma nwụọ na ịda ogbenye, na ọkpụkpụ, ụbụrụ na akụkụ ahụ ruo n'afọ 1974 nọ na Museum nke Man na Paris. Na arịrịọ nke Nelson Mandela na afọ 2002, e weghaara foduru nke Saarty n'ala nna ha.
2. Ohu Owuwu - 1835
N'ụzọ pụrụ iche o kpebiri ịmalite ọrụ ya. Barnum, bụ onye nwetara ohu ohu America nke America bụ Joyce Heth. N'oge ahụ ọ dị afọ 79, ọ nwere nsogbu ahụike siri ike: ọsì na ihe fọrọ nke nta ka ọ bụrụ nkwonkwo zuru oke (nwanyị nwere ike ikwu okwu ma jiri aka nri ya mee njem). Barnum gosipụtara nwanyị ahụ dara ogbenye dịka onye nọọsụ 160 afọ George Washington. Ọ nwụrụ otu afọ mgbe e mesịrị.
3. "Obodo Negro" - 1878-1889
N'oge ngosi World na Paris, a kpọbatara ọha mmadụ na "Negro Village". Nkwupụta ahụ dị nnọọ mma, ndị mmadụ ruru 28 nde bịara leta ya. N'elu ngosi ahụ na 1889, obodo anọ bi n'obodo ahụ. Ndị mmadụ nwere ụlọ na ọnọdụ ndị ọzọ maka ndụ, ha gbara ya gburugburu site na ngere, n'azụ nke ndị na-ekiri ihe nkiri na-ekiri ndụ nke "ihe ngosi".
4. Ụmụ amaala nke Kaveskar - 1881
Site na Chile, n'ọnọdụ ndị a na-amaghị ama, ndị India ise nke òtù Kaveskar dọọrọ. A na-eburu ndị mmadụ gaa na Europe na iwu na-akwadoghị ma ghọọ ihe ngosi na ụlọ ezumike. Otu afọ ka e mesịrị ha nile nwụrụ.
5. Ndị Aborigine nke ebo Selk'nam - 1889
A na-ewere Karl Hagenbeck ọ bụghị nanị onye mbụ gbanwere anụ zoos, na-eme ka ha dị nso n'àgwà, kamakwa onye mbụ na-eme ka zoo mmadụ na-akpụ akpụ. O weere ya 11 ndị si na Selk'nam ebo, mechibidoro ha n'ime ụlọ ma gosi ha n'akụkụ dị iche iche nke Europe. O doro anya na nke a mere na ikike nke Gọọmenti Chile. N'agbanyeghị, ka oge na-aga, ụdị ihe a na-echere ndị nnọchiteanya nke ebo ndị ọzọ.
6. Ogbaigwe siri ike - 1904
Na America, e guzobere Olympic nke Savages, bụ nke ụmụ amaala nke ebo dị iche iche gbakọtara site n'ebe dị iche iche weere òkè: Africa, South America, Japan na Middle East. A na-enwe ọtụtụ asọmpi na echiche ha dị egwu - iji gosi na "anụ ọhịa" adịghị dị ka egwuregwu dị ka ndị "ọcha" ndị mepere anya.
7. Nwa Afrika - 1958
N'ile anya na foto a, o siri ike ịghara iwe iwe, ebe a na-enye ụmụntakịrị aka site na aka ya, ebe a na-emeso ụmụ anụmanụ na zoos. Ihe oyiyi ahụ na-egosi ọdịiche dị n'etiti "ọcha" na "nwa". Ihe ngosi dị otú ahụ dị na Brussels, ọ dị adị ruo mgbe nkiri sinima ga-abịa, n'ihi na ndị mmadụ nwere ike imeju ọchịchọ ha n'ụzọ dị iche. Kemgbe ahụ, ọha na eze malitere ịtụle ụmụ mmadụ dị ka ihe na-asọ oyi, na n'ọtụtụ mba, a machibidoro ha iwu.
8. Mgbago Congo - afọ 1906
Na Bronx Zoo, a kpọpụtara pygmies dị afọ 23, bụ nke si na Free State nke Congo. E mepere ngosi ahụ kwa ụbọchị na September. Otu nwoke aha ya bụ Ota Benga maara na ọ na-aga ụlọ zoo iji lekọta elephant, ma ihe niile gbanwere. Ọ bụghị nanị na ọ na-anọdụ n'oche, kama ọ na-ejikwa ya rụọ ọrụ dị iche iche ma na-eme ụdị aghụghọ dị iche iche na ya, ọbụnakwa na-ele ndị na-ekiri ihe ọkụkụ anya, na-eme ihe dị iche iche dị iche iche.
Banyere ihe ngosi ahụ ọbụna dere n'akwụkwọ akụkọ a maara nke ọma The New York Times na aha: "Bushman na-etinye ọnụ ụlọ na oke site na Bronx". Ọtụtụ mba na-ewe oké iwe maka ihe ngosi a, n'ihi ya, e kpuchiri ya. Mgbe nke ahụ gasịrị, pygmy lọghachiri n'Africa, ma ọ pụghị ịlaghachi ndụ nkịtị, ya mere, laghachi America. Ota enweghi ike igbanwe ndu ya n'èzí ezumike ahu, ya mere n'afo 1916, o gburu onwe ya site n'igbu onwe ya n'obi.
9. Jardin d'Agronomie Tropicale
Ndị French nọ na Paris, iji gosipụta ike ha, were oge na ego iji mepụta ihe ngosi na-egosi ike ọchịchị ha. Ha wuru obodo isii, na-egosi ndị ọchịchị France: Madagascar, Indochina, Sudan, Congo, Tunisia na Morocco. E mere ha n'echiche nke ndụ nke obodo ndị a, na-edegharị ihe niile site na ịmepụta na ọrụ ugbo. Nkwupụta ahụ malitere site na May ruo October. N'oge a, ihe karịrị otu nde mmadụ gara leta mmadụ zoo.
Kemgbe afọ 2006, ókèala na ebe obibi nke ụlọ ezumike mbụ maka ndị mmadụ emeghewo ndị ọbịa, ma ha anaghị ama ewu, n'ihi na n'oge gara aga, ọ hapụrụ nnukwu akara n'ebe a.
10. Ụmụ mmadụ Taa
Na oge a, e nwekwara ụfọdụ "ngosi" ndị yiri ya. Otu ihe atụ bụ nhazi nke ebo Kharava, nke bi n'àgwàetiti Andaman dị India. Ebe a na-ewu ewu na ndị nlegharị anya, ndị na-egosi ọ bụghị naanị ọdịdị anụ ọhịa, kamakwa ndụ ndị a. Otu ụbọchị, ndị agbụrụ ahụ na-agba egwú, na-egosi otú ha si achụ nta, na ihe ndị ọzọ. Ọ bụ ezie na 2013 Ụlọikpe Kasị Elu nke India amachibidoro ngosi ndị dị otú a, dị ka asịrị, ha ka nọgidere na-akwado iwu.