Anyị anaghị eche mgbe niile banyere ihe na-eme nsị ọhụrụ nke anụ ahụ n'ime ahụ. Ma n'ụzọ ziri ezi - anyị na-ahapụ ịmalite ọmụmụ ihe gbasara ndị ọkachamara na ndị ọkachamara na-akpakọrịta. Ma ọ bụrụ na akpịrịkpa nke akpịrịkpa ahụ malitere ịghọ aghụghọ, oge eruro iji chọpụta ego eri ma nyochaa ihe kpatara nsogbu ahụ metabolic?
Mmetụta nke mmadụ
Usoro nke metabolism (metabolism) kewara n'ime nkebi abụọ:
- catabolism - nkewa nke ihe ndi di egwu achoro na nri, na ogige ndi ozo, tinyere ndi napu ike;
- anabolism - njikọ nke lipids, ndị na-edozi ahụ, acids nucleic, na-esonyere ume absorption.
Mmetụta nke metabolism na-eweta ajọ ọrịa. Dịka ọmụmaatụ, na-enweghị ezigbo carbohydrate metabolism, ọrịa shuga na-eme, na imebi nke metabolism nke abụba na-eduba ibu ibu.
Ihe kpatara ọrịa metabolic
Ọ bụ ihe na-emekarị ka ị kewaa ihe ndị na-akpata ọrịa mberede iji nweta na ihe nketa.
A na-ejikọta ọrịa na-arịa ọrịa na-emetụta:
- ọrịa nke glands nke endocrine usoro;
- mgbanwe n'azụ homonụ;
- erighị ihe na-edozi ahụ;
- àgwà ọjọọ;
- nrụgide;
- hypodynamia (obere ọrụ).
A na-akụghasị mgbochi mgbochi mgbe ọrịa ọrịa respiratory gasịrị, na mgbe ọ nọ na mpaghara ọjọọ na gburugburu ebe obibi. Mmetụta siri ike na usoro mmezi ahụ na-eweta oké nri, nke ụmụ nwanyị tụkwasịrị obi.
Ihe ize ndụ ndị a kwuru n'elu na-emetụtakarị ndị okenye. A na-ejikọta ọrịa na-emetụta ụbụrụ na ụmụaka na ọtụtụ ọrịa na ọrịa na-eketa, nke gụnyere:
- phenylketonuria;
- galactosemia;
- cystic fibrosis;
- glycogenoses;
- collagenopathy;
- fructoemia, wdg.
Mgbaàmà nke ọrịa metabolic
Ọtụtụ mgbe, a na - enweta ọrịa mberede na ndị inyom tozuru etozu na ndị ikom na - esonyere:
- mmụba (na - adịghị adịkarị - ọnụ) na ịdị arọ ahụ;
- mkpụmkpụ nke ume;
- izu ike;
- akpụ akpụ na ntutu;
- nchọpụta nke anụ ahụ;
- mmebi nke tract digestive (afọ ntachi, afọ ọsịsa);
- edema;
- ehighi ura;
- isi ọwụwa.
A na-egosipụta ihe ịrịba ama nke ọrịa metabolic na ụmụaka n'ihi ọrịa ndị e ketara eketa na izu mbụ nke ndụ, ma a na-echekarị ha na mmetụta nke hypoxia intrauterine, ọmụmụ tram, na ihe ndị ọzọ.
Ọ dị mkpa igosi dọkịta ahụ na dọkịta ahụ, ọ bụrụ na ọ hụrụ:
- akara nchịkwa akara aka;
- na-agagharị azụ;
- agbanwe agbanwe nke ntutu, mbọ, anụ;
- arụ ọrụ moto;
- ụdị ọrịa ahụ na ụmụnna nwoke na ụmụnna nwanyị.
Ọgwụgwọ nke ọrịa metabolic
Ọrịa ndị e ketara eketa na-arụ ọrụ metabolic chọrọ nyochaa mgbe niile site na dibịa. N'ihe nchịkwa, ihe ndị ọkachamara na-atụ aro ka ha na-emeso ahụ megide ụrọ ma na-ahụ nri pụrụ iche. Ọ dịkwa mkpa iji wepụ ihe niile dị ize ndụ - ịkwụsị ịṅụ mmanya na ịṅụ sịga, ịkwanyekwu ihe, iji zere ọnọdụ nrụgide.
Otu isi ihe dị mkpa maka ịgwọ ọrịa ọrịa mberede bụ ụra nke ọma na nrubeisi siri ike.
Metabolism na nne
N'ihe gbasara ihe na-adịghị ahụkebe na mgbọrọgwụ hormonal, a na-enwe nsogbu mberede mgbe a mụsịrị nwa, nke na-esonyere ya na njedebe (ihe na-adịghị adịkarị). Na mgbakwunye, ahụ nke nwanyị dị ime na nwanyị na-arụ ọrụ na-arụ ọrụ n'ime usoro nchịkọta nri, n'ihi ya, mgbanwe dị na ọnụ ọgụgụ ahụ dị nnọọ mma. Nri a na-eri maka ọrịa mgbochi nke ndị nne na-elekọta nwa adịghị adabara, dịka nke a nwere ike imerụ nwatakịrị. Iji mee ka usoro nke metabolic dị ngwa na-enyere aka na-eri nri "ntakịrị", gbakwunyere nri nri (mgbe ịkwụsị ịmị ara), carrots. A na-atụ aro ịkwanyekwu ihe, mee ka ahụ ike, zuru ike n'abalị, echegbula onwe gị.