N'abalị nke Afọ Ọhụrụ na ememe Krismas, ọtụtụ na-echekarị ezumike site n'ụlọ, na-eme njem na mba ọzọ. A na-ahọrọ ebe ahụ, dị ka usoro, na-adabere na mmefu ego, ọnọdụ ihu igwe na ihe mgbaru ọsọ ntụrụndụ. Ọ na-amasị mmadụ iji oge ezumike na-eche ogologo oge, na-ada n'ụsọ oké osimiri site n'oké osimiri ma ọ bụ oké osimiri na cocktails na ụtọ obi ụtọ na aka ha, ndị ọzọ na-ahọrọ ka ike zuru ike na egwuregwu, onye nke atọ chọrọ ịhụ anya na ịga nlegharị anya. Na ịchọta mba kacha mma, ndị nlegharị anya, dị ka iwu, dabere na nyocha na saịtị na ọkachamara pụrụ iche, nakwa na ndụmọdụ ndị ọrụ nke ụlọ ọrụ njem.
Icheta mba kachasị njọ n'ụwa
Mana, mgbe ị na-akwadebe maka ezumike a na-echere ogologo oge, a ghaghị icheta ya na e wezụga ihe ndị ahụ dị n'elu, onye kwesịkwara iche banyere nchebe onwe onye, n'ihi na ọtụtụ mba na-akpachapụ anya na-eme njem nleta na nke a ma na-anọ n'ebe ahụ nwere ike ịdị ize ndụ ike na ọbụna ndụ. Iji chebe ụmụ amaala, akwụkwọ ikikere kere ma bipụtara ọnụ ọgụgụ nke mba ndị kasị dị egwu n'ụwa maka ndị njem nleta. E mere nnyocha ahụ na nyocha nke ọnọdụ criminogenic na nke mba ụwa na mba 197 nke ụwa, nakwa dị ka ọdịmma ọha mmadụ nke ndị bi n'ógbè ahụ na ọdachi ndị sitere n'okike, ọnyà, ndị njem na-achọsi ike. N'ihi ya, mba ndị kasị dị ize ndụ n'ụwa bụ:
- Haiti na- emepe mba ise kachasị njọ maka njem nleta. Ebe mara mma nke dị n'ụsọ Oké Osimiri Caribbean, bụ nke, n'otu oge ahụ, na-ebibi site na mwakpo na-adịghị agwụ agwụ nke ọnụ ọgụgụ ndị ịda ogbenye dara ogbenye. Iwu ebe a enweghi ikike kwesịrị ekwesị, na ntiwapụ, igbu ọchụ na kidnappings bụ ndị nkịtị. Ndị agha UN na-agbalị ime ka ọnọdụ ahụ dị ike, ma ọ gaghị ekwe omume inwe nchebe zuru oke n'ebe ahụ.
- Colombia - ile anya na mbụ nwere ike iyi ka obodo kacha mma maka njem - osimiri dị egwu, anyanwụ na-egbuke egbuke, ụmụ nwanyị mara mma. Eziokwu ahụ bụ na pasent 80 nke nzaghachi nke cocaine nwere mgbọrọgwụ na mba a dazzles na foto ahụ. A naghị ede iwu ọgwụ ọjọọ na ntinye akwụkwọ ọjọọ na mba ndị ọzọ nke ụwa, ha na-ejikarị "ndị ọsụ ụzọ kpuru ìsì" mee ihe, na-ezipụ ihe ndị na-eme ka ndị ọgwụ ọjọọ na-abaghị uru.
- South Africa - a na - akpọ "isi obodo nke ime ihe ike". Ndi mmadu ndi dara ogbenye, adula ihere site n'igbu agha, igbu mmadu na uzo ndi ozo di mfe. Tụkwasị na nke ahụ, ihe dị ka nde mmadụ 10 nọ ná mba ahụ nwere nje HIV ma ọ bụ nwee ọrịa AIDS, bụ nke, n'ezie, enweghị mmetụta dị mma na ọdịmma mmekọrịta ha nakwa ọnọdụ ahụ na mba ahụ.
- Sri Lanka - otu n'ime agwaetiti kachasị mma n'ụwa, ezigbo paradaịs ebe okpomọkụ. Ma ebube ya kpuchiri ya site na agha obodo nke agha nke nnwere onwe imegide ọchịchị gọọmentị. Ihe ize ndụ a na-eyi maka njem, agha ndị a adịghị anọchite anya, Otú ọ dị, enwere ihe ize ndụ nke ịnọ na njedebe.
- Brazil bụ mba na-emepe emepe na-emepe emepe, na-egosipụta ọdịiche. N'etiti ịma mma n'okporo ámá nke obodo ukwu, dịka Rio de Janeiro na Sao Paulo, ọtụtụ ndị nnọchianya nke ọnụ ọgụgụ dị ala dị njikere maka ihe ọ bụla iji nweta uru dị mfe. Ihe ndị a na-ahụkarị bụ ihe ndị e ji eji ngwá agha na ịpụ apụ. Ndị na-eme njem nleta Zazevavshegosya nwere ike ịbanye n'ime ụgbọ ala ahụ ma were ike na mgbọm nke egbe iji wepụ ego niile dị na kaadị ahụ.
N'ụzọ dị mwute, nke a abụghị njedebe nke ndepụta nke mba ndị kasị dị ize ndụ n'ụwa. Dịka nsụgharị nke isi mmalite ndị ọzọ, mba 10 kachasị dị ize ndụ nke ụwa na-akwalite:
- Somalia - ewu ewu maka ndi pirates, na-aru oru n'osimiri.
- Afghanistan - ndị Taliban na-eme ọganihu n'ebe a, ndị agha na-egbu ndị mmadụ na-egbu mmadụ mgbe niile.
- Iraq - na-enwekwa mwakpo ndị na-eyi ọha egwu site na ndị agha al Qaeda.
- Congo, nke agha ahụ, nke dịgidere kemgbe 1998, akwụsịbeghị.
- Pakistan, maa jijiji site n'omume agha n'etiti ndị agha gọọmentị na ndị omempụ.
- Mgbidi Gaza ka na-enwekarị mwakpo nke ikuku, ọ bụ ezie na esemokwu ahụ laghachiri n'afọ 2009.
- Yemen - ọnọdụ ebe a na-ada mbà n'ihi mmanụ ahụ mebiri emebi, yana òtù ndị agha na-arụ ọrụ.
- Zimbabwe - onu ahia na mmebi iwu na-eduga n'esemokwu na igbu mmadu.
- Algeria, ndi oru aka ha na-adighi ike nye ndi otu onodi egwu ndi ha na al-Qaeda.
- Naijiria, nke na-aru ndi omekome mgbe nile, na-atu egwu ma obodo ndi udo na ndi ala ozo.