Ndị nne na nna bụ ndị anyị kachasị mkpa, n'ihi na ha nyere anyị ndụ. Site na ha nwatakịrị ahụ nwetara ahụmịhe na ihe ọmụma, ọdịnala, okwukwe, ha bụụrụ ya isi iyi nke ihe ọmụma, ụkpụrụ omume, omume ọma.
Ọtụtụ enweghị obi ekele n'ebe nne na nna ha nọ. Na ụzọ bụ mkparị, egwu, enweghị ike ịghọta ha, okwu na-adịghị ekwu. Nke a bụ nnukwu nkume n'ime mkpụrụ obi mmadụ. Usoro nchedo nwere ike ịdịgide ruo ọtụtụ afọ. Mana mmadu kwesiri iguzosi ike, ma jiri nwayọọ nwayọọ wepụ iwe na enweghị mgbaghara. Ka oge na-aga, i nwere ike ịhụ ihe kpatara ya ma ghọta mmetụta nke ndị nne na nna. Ikekwe ha nwere nsogbu siri ike ma ọ bụ na ha na ndị mụrụ ha enweghị mmekọrịta.
Gbalịa mee ka gị na ndị mụrụ gị dịghachi ná mma, melite mmekọrịta, chọpụta oge dị mma, na ihe ị ga - ekele ndị mụrụ gị, dịka ọmụmaatụ, maka ndụ nke gị, mana nke a karịrị ihe ha nwere ike inye.
Enwere ike igosi ekele site na umuaka nye ndi nne na nna n'uzo di iche iche:
- Ebumnuche . Cheta nani àgwà ha na omume ha. Na-abụ ndị isi ma na-eto ha, ọ bụrụgodị na ndị ọzọ ekweghị na nke a. Iche echiche banyere ha bụ naanị mma.
- Okwu . Na-ekwu banyere ndị nne na nna na ndị nne na nna site n'ịhụnanya na ịhụnanya. Nye ha nkwanye ùgwù na nkwanye ùgwù na ị na-enwe.
- Omume . Na-eme omume n'ụzọ ziri ezi na n'eziokwu, n'ihi na ụmụaka ndị dị otú ahụ nwere ike ịnọnyere nne na nna ndị ahụ magburu onwe ha. I kwesiri inyere ndi nne na nna gi aka na obi uto, ka ha wee nwee obi uto ighota gi.
- Dee ndị nne na nna akwụkwọ ekele.
Mgbe ị na-ekpochapụ ndị nne gị na nna gị, gosipụta ekele gị nye ha, ị ga-eju anya mgbe ị ghọtara ihe ha meere gị. Ọ bụrụ na ị dịbeghị njikere ịbanye ná mma, gbalịa idegara ha akwụkwọ ozi.
Kedu ka esi edegara gị ndị nne na nna ekele?
- Okwu nke ekele nye nne na nna sitere na ụmụaka kwesịrị ịmalite site n'ịgwọ ọrịa: nna, mama, ndị m hụrụ n'anya, ndị m hụrụ n'anya. Ọzọ, kọwaa ụdị ncheta dị ọkụ ma ọ bụ ihe na-emetụ n'ahụ, ị nwere ike ịkọwapụta nzube nke akwụkwọ ozi a. Dee ezi obi, ma ọ bụrụ na ọ nweghị ihe ị na-eche, ọ ka mma ịhapụ ya kpamkpam na ederede.
- Gwazie ihe ị na-ekele ha. Na ederede, tinye mmetụta na echiche gị. Ọ bụrụ na nke a bụ ekele sitere na nwa nwanyị na nne na nna maka ịzụlite ụmụ, mgbe ahụ na ederede na-egosi otú ha si mee ka ndụ gị dị mfe, na ị nwere ike n'oge ahụ na-arụzi ụlọ, ma ọ bụ ihe nne nne na nna kụziri nyeere gị aka ịzụlite ụmụ akwụkwọ, ebe ị nwetara ego n'ime ezinụlọ . Ọbụna ma ọ bụrụ na ọ bụ ihe na-abaghị uru, dee ya na ederede, ndị nne na nna ga-enwe obi ụtọ.
- Cheta ihe na-egbuke egbuke site na ndụ nkịtị, ihe ncheta dị otú a dị ezigbo mma n'anya ndị niile nọ n'ezinụlọ. Ka ị na-edeghachi ya, gosi ihe mmetụta a mere na gị. Kelee ndị mụrụ gị maka ịhụ anyanwụ, ndị ị hụrụ n'anya, na-eme ihe ị hụrụ n'anya. Maka obere ihe ndị dị mkpa mgbe ụfọdụ.
- N'ikpeazụ, dee otú ọ ga-esi bụrụ ihe obi ụtọ inwe ndị dị otú ahụ (na-egosi nne na nna ha). Gwa ha okwu nke mmetụta na ịhụnanya gị. Enwere ike ikwu na ha na-akwa ụta na ha mere ka ha nwee mwute na ha apụghị inye aka mgbe niile, na ha anaghị ahụ ha. Ọ ga-abụ ihe na-enweghị atụ ịkpọ ha ka ha gaa obere oriri ezinụlọ. Echefukwala ịchọta ma susuo ndị mụrụ gị ọnụ. Mechie akwụkwọ ozi ahụ site na ịdenye aha aha ụmụaka, nke ndị mụrụ gị kpọrọ gị. Tinye ntakịrị onwe gị na ekele gị. Akwụkwọ ozi ahụ agaghị ewe oge dị ukwuu, ndị nne na nna ga-echekwa na ọ dị mkpa na ihe bara uru nye gị.
- Cheta, mgbe ekele maka ndị nne na nna maka enyemaka ma ọ bụ maka ịkụziri ụmụaka ihe n'ụzọ zuru oke na-egosipụta ụlọ ọrụ mmụta,
Edere okwu na akwụkwọ oke akwụkwọ na n'ozuzu ụdị ahụ nwere akwụkwọ ozi ọma nke edere ederede: ezigbo ___ (aha ndị nne na nna), ochichi ụlọ akwụkwọ na-enye ekele maka ịzụlite nwa nwanyị (aha, aha mbụ) na maka enyemaka gị n'ụlọ akwụkwọ. Na ala nke mbinye aka, nso nsoro (onye nduzi, onye nkụzi isi, onye nkụzi klas) na stampụ ụlọ akwụkwọ ahụ. Ma eleghị anya, ị ga-eme otu ihe ahụ maka ndị mụrụ gị?
Iji kụziere ụmụaka ekele, ndị nne na nna kwesịkwara inwe ekele maka ndị ọzọ, n'ihi na nwatakịrị na-enyocha àgwà ndị okenye.