Nsogbu akụ na ụba na mba ọ bụla nwere ike imetụta ọ bụghị naanị otu onye ma ọ bụ ụlọ ọrụ, kama ọnụ ọgụgụ mmadụ dum. Ihe ga - esi na ya pụta nwere ike imebi ihe niile n'akụkụ ndụ. Anyị na-agwa anyị ka anyị ghọta ihe onu oriri bụ, ihe ndị na-adịghị mma na ihe ọghọm nke nsogbu na ma ọ ga-ekwe omume imeri ya.
Mgbapu - gini ka ọ bụ?
N'okpuru usoro akụ na ụba a bụ ịzụlite uru nke ngwaahịa na ọrụ ọ bụla. Ihe kacha mkpa nke onu ogugu bu na n'otu oge a ga-enwe ike izuta ugbo ole na ole ugwo maka ego a karia tupu ya amalite. Ọ bụ omenala ikwu na ike ịzụta ego ejirila, ha abaghị uru, ya bụ, hapụrụ n'enweghị akụkụ nke uru ha bara. N'okpuru akụ na ụba, usoro dị otú ahụ nwere ike igosipụta onwe ya na ịrị elu ahịa. Site n'enyemaka nhazi, ọnụahịa na-anọgide na otu, mana enwere ike inwe ụkọ ngwaahịa.
Kedu ihe na-eme n'oge ikuku?
Nsogbu akụ na ụba na-abanye n'ime obodo dị iche iche na-ebibi ha. N'ihi ya, mmepụta, ego na steeti nwere ike ịnata ahụhụ. Ihe otutu ndi mmadu maara banyere onu ogugu bu mara site na nti. N'oge ikuku:
- ego ndị a na-asọ oyi maka ọlaedo;
- ego na-ekwu banyere ngwongwo na-amalite ịda mbà;
- na-emefu ego gbasara ego ndị ọzọ.
Usoro a nwere ihe ọzọ pụtara - azụ ahịa, ma nke a apụtabeghị na mmụba nke uru niile. Mgbe ụfọdụ, ụfọdụ n'ime ha na-anọgide otu, ebe ndị ọzọ daa. Isi nsogbu bụ na ha nwere ike ibili. Mgbe ụfọdụ ahịa na-ebili, ma ndị ọzọ daa, nke atọ ma nwee ike ịnọgide na-adịgide adịgide.
Kedu ihe onu oriri na-adabere?
Ndị ọkà mmụta akụ na ụba na-arụ ụka na ọnụego nke onu oriri na-adabere na:
- ịba ụba nke ego;
- ọnụ ọgụgụ na-arịwanye elu nke ego n'enyeghị ụba olu ha;
- ịzụ ụlọ nke nnukwu ụlọ ọrụ nke aka ha;
- mbelata mmepụta, nke ga - eme ka a belata ọnụ ọgụgụ nke ngwongwo.
Kedu ihe na-emetụta onu oriri?
Usoro dị otú a dị ka nnukwu onu oriri nwere ike imetụta ike ịzụta ego, ego onwe onye nke mmadụ n'otu n'otu enweghị ike ịdabere na ya. Ụkpụrụ nke ndụ na-ebelata mgbe a na-akwụ ụgwọ. Nke a metụtara ndị ụgwọ ezumike nká, ụmụ akwụkwọ na ndị nwere nkwarụ. N'ihi nsogbu akụ na ụba, ụdị a nke ndị mmadụ na-abawanye ala, ya mere a manyere ha ịchọkwu ego, ma ọ bụ iji belata mmefu ha.
Mgbe ego anaghị akwụ ụgwọ, mmadụ nwere ohere iji meziwanye ọnọdụ ya n'ọnọdụ a. Ndị ọrụ ụlọ ọrụ nwere ike iji nke a. Ihe atụ nwere ike ịbụ ọnọdụ ebe ọnụọgụ maka ngwaahịa na-eto eto, ọnụ ahịa ego na-adịkwa otu. Ya mere, ego a ga enweta site na ahịa ga-abawanye ụgwọ na uru ga-abawanye.
Ihe kpatara onu oriri
Ọ bụ omenala ịmata ọdịiche dị n'etiti ihe ndị na-akpatara onu oriri:
- Mee ka mmefu ego gwuo. Ndị ọchịchị na-eji ego emepụta site na ịba ụba nke mkpa ha maka ịba uru.
- Mgbasawanye ego a na-akwụ site na ịgbazinye ego. A na - ewepụta ego site na mbipụta nke ego a na - ejighị n'aka.
- Ego maka nnukwu ụlọ ọrụ iji chọpụta ego a ga-efu, yana ego nke mmepụta.
- Ọnụ ọgụgụ nke mmepụta mba na-ebelata, nke nwere ike ime ka ọnụahịa dị elu.
- Ịbawanye ụtụ isi na ọrụ nke steeti.
Ụdị na ụdị nke onu oriri
Ndị ọkà mmụta akụ na ụba na-amata ọdịiche dị otú ahụ nke onu oriri:
- Achọ - na - ebili n'ihi nbịakọta nke njirimara ma e jiri ya tụnyere mpịakọta nke mmepụta.
- Nkwupụta - iwu ọnụahịa na-arịwanye elu n'ihi ụba mmepụta ihe n'oge a na-enweghi ihe onwunwe eji eme.
- Ezigbo ihe - ụgwọ nke ngwaahịa ụfọdụ ka dị otu.
- Ekeputara - nke a na-eburu n'uche na omume nke akụ na ụba.
- Ihe a na-atụghị anya ya - enwere ihe a na-atụghị anya ya, n'ihi na ọnụọgụ ọnụahịa karịa karịa.
Dabere na ọsọ, ọ bụ omenala ịhapụ ụdị nsogbu a:
- na-akpụ akpụ;
- na-arịwanye elu;
- hyperinflation.
Na mbụ, ọnụahịa nke ngwongwo na-arị elu site na pasent iri kwa afọ. Onu oriri a na-adighi oke adighi emetuta onodu aku na uba, mana o kwesiri ilebara onwe ya anya. A na-akpọ nke na-esote otu nzọụkwụ. Ahịa ya nwere ike ịrị elu site na iri ruo pasent iri abụọ ma ọ bụ site na iri ise na narị abụọ. Ọnụahịa ikpeazụ n'oge afọ rịrị elu pasent 50.
Ọganihu na Mmasị nke Ntuba
Nsogbu akụ na ụba nwere nsogbu na uru ọ bụla. Otu n'ime ihe a na-eme na usoro:
- mbenata ego nke ego;
- mbibi nke ihe nile nke ndu;
- ụdị ndụ niile nke ndị mmadụ na-ebelata.
Onye ọ bụla maara ihe onu oriri bụ, na-emesi ya ike na ọ bara uru. Ihe nrite nke onu oriri:
- ọrụ azụmahịa na-amụba;
- mmepụta na ọrụ na-amụba;
- achọ maka mbak na-aba ụba;
- e nwere mmelite n'ahịa ahịa.
Mmekọrịta dị n'etiti onu oriri na onu ahia
Dị ka ndị ọkà mmụta sayensị kwuru, ọnụ ọgụgụ na enweghị ọrụ nwere ezigbo mmekọrịta. A na-akọwa nke a na ihe nlereanya nke prọfesọ a ma ama nke otu n'ime ụlọ akwụkwọ English nke akụnụba A. Phillips. Ọ nọ na-eme nchọpụta data na mba ya site n'oge 1861-1957. N'ihi ya, o kwubiri na mgbe enweghị ọrụ karịrị pasent atọ, pasent na ụgwọ ọrụ malitere ịjụ. Mgbe oge ole na ole n'ime ihe nlereanya a, ọnụ ọgụgụ nke mmụba na ụgwọ ọrụ dochie anya ihe ngosi nke onu oriri.
Ụkwụ prọfesọ ahụ nwere ike igosi na ịdabere na nsogbu na enweghị ọrụ na oge dị mkpirikpi na nhọrọ nke ịhọrọ, imebi. N'ime oge dị mkpirikpi, ịkwalite ụgwọ nke ngwaahịa na ọrụ, ụgwọ ọrụ, na- akwalite mmalite nke ọrụ na mmeba nke mmepụta. Mgbe nsogbu ahụ na-ewepụ, ọ na-eduga n'enweghị ọrụ.
Kedu ka e si atụfu onu oriri?
Iji chọpụta ọkwa nke onu ogugu, ọ bụ omenala iji akara ngosi ọnụ ọgụgụ na-esonụ:
- Ahịa ọnụahịa nke ndị na - azụ ahịa - gosipụtara mgbanwe n'oge oge izugbe maka uru ndị mmadụ nwere ike ịzụta maka oriri ha.
- Ọnụahịa ntanetịahịa - gosipụtara mgbanwe nke iwu ọnụahịa na mmepụta mmepụta ihe.
- Onu ogugu - nke a na-akowaputa ego ndi na-adighi ego ma edeputara ya ka ague ya na CPI.
- GDP onye nnochite anya - nwere ike igosipụta mgbanwe na uru nke ngwongwo niile a na-arụ na mba ahụ n'afọ.
Iji gbakọọ ndepụta nke nsogbu akụ na ụba, a na-ewere ọnụahịa nke ihe dị otu narị percent, na mgbanwe niile n'ọdịnihu ga-egosipụta dịka pasent nke ego nke oge isi. A ga-agbakọọ ndekota kwa ọnwa na afọ kwa afọ dịka mgbanwe nke uru nke ngwaahịa na ọrụ na December nke afọ a site n'otu ọnwa nke afọ gara aga.
Mbupu na ihe si na ya pụta
Ndị Financiers na-arụ ụka na usoro dị otú ahụ dị ka onu oriri nwere ike imetụta ụdị ndụ mmadụ. Enwere nsogbu ndị dị na nkwụpụta:
- ike ịzụta ego na-ebelata;
- enwere nnukwu ihe di iche n'etiti ego nke ndi di iche iche nke mba a;
- ọnụ ego nke ego mba dara;
- obi ike ụmụ amaala na gọọmentị na-ebelata.
Ịzụlite uru nke ngwaahịa ụfọdụ bụ ihe okike, n'ihi na ọ na-esite n'uto nke ụgwọ ọrụ. N'ihi ya, nkwubi okwu - ọnọdụ a nsogbu agaghị ekwe omume izere, ma ị nwere ike ịkwadebe. E nwere nkwupụta dị mma ma dị mkpa na ọnọdụ akụ na ụba a siri ike ma ọ bụrụ na a dọrọ aka ná ntị, mgbe ahụ ejikere.
Ụzọ nke iguzogide onu oriri
Gọọmentị nke mba ahụ, nke nọ na nsogbu, kwesịrị ịchụso iwu nwere nzube iji wepụ nsogbu ahụ. Ụzọ maka ịchịkwa onu ogugu bu uzo na uzo:
- nchịkwa ego na-achịkwa site n'aka ụlọ akụ etiti;
- usoro nke ịhazi usoro ntinye ego na ịgbazinye ego nke ụlọ akụ azụmahịa site na ụlọ ọrụ ego etiti;
- ụlọ ọrụ ego nke azụmahịa, arụ ọrụ nke ụlọ ọrụ ego bụ isi na ahịa nchebe;
- usoro nke nchịkwa gọọmentị na-enweghị isi na mgbazinye ego na ego ego;
- mmetụta nke ala na uru nke ngwongwo;
- ala ahụ na-achịkwa ụgwọ ọrụ ahụ;
- ala ahụ na-etinye aka na usoro ịhazi ahia mba ọzọ, mbupụ na mbubata.