Ì chere na ihe niile dị ndụ na-emeghachi onwe ya? Ma nke a abụghị otú ahụ. Dịka ọmụmaatụ, anyị nwere ike ịkpọtụrụ ọtụtụ ihe mere naanị otu ugboro na akụkọ ihe mere eme. Kwere m, ha bụ ndị pụrụ iche ma na-adọrọ mmasị.
N'ụwa, ọtụtụ ihe na-adọrọ mmasị ma dị iche iche, ma ọ bụrụ na ihe ụfọdụ emee ugboro ugboro, mgbe ahụ, akụkọ ihe mere eme maara ọtụtụ ọnọdụ na ruo ugbu a mere nanị otu ugboro. Ka anyị chọpụta banyere akụkọ kachasị anya na ndị na-enweghị ncheta.
1. Mmeri nke obere kịtịkpa ojii
N'afọ ndị na-ebute ọrịa nke ọrịa kịtịkpa, nde mmadụ abụọ nwụrụ kwa afọ, ndị na-anwụ anwụ nọgidere na-agbagha. Ndị ọkà mmụta sayensị nọ na-arụ ọrụ na ọgwụgwọ maka ọrịa ọjọọ a maka ihe karịrị afọ 10. Dị ka ọmụma dịnụ, e dere akwụkwọ ikpeazụ nke obere pịtị na 1978, n'afọ nke sochirinụ, e kwupụtara na e kpochapụla ọrịa ahụ. Blackpox bụ ọrịa naanị anyị jisiri ike ịnagide ozugbo.
2. Ọrịa nke ịchị ọchị
N'ụzọ dị ịtụnanya, n'ime afọ 1962, e dekọrọ ederede nke dị na Tanganyika (nke dị ugbu a Tanzania). Ọrịa na-adịghị ahụkebe malitere na January 30, mgbe ụmụ akwụkwọ atọ nke ụlọ akwụkwọ Ndị Kraịst malitere ịchị ọchị n'enweghị nchekasị. Nke a ka ndị ọzọ ụmụ akwụkwọ, ndị nkuzi na ndị ọrụ ndị ọzọ wepụtara, nke mere ka ụlọ akwụkwọ ahụ mechie ruo oge ụfọdụ. Hysteria gbasaa n'ókèala ndị ọzọ, ya mere, ọrịa ahụ gburu ihe karịrị otu puku mmadụ ma nọrọ ọnwa 18. Ọ ga-aka mma ịchị ọchị kama ịrịa ọrịa ntiwapụ kwa afọ. N'ụzọ ndị a, ndị ọkà mmụta sayensị kwenyere na ọ bụ ọnọdụ nlekọta siri ike kpasuru ụda ọbara ọbara, ụmụ ahụ kwusiri ike site n'ịchị ọchị.
3. Na-ebibi Ajọ Ifufe
Na North Atlantic, a na-edekọ oké ifufe na ajọ ifufe. Ọnụ ọgụgụ na-egosi na ná nkezi, ndị bi n'ókèala ndị a nwere ahụhụ 12 na ajọ ifufe isii kwa afọ. Kemgbe 1974, oké ifufe malitere ịpụta na South Atlantic, ma nke a dị oke ụkọ. N'afọ 2004, n'akụkụ ụsọ oké osimiri nke Brazil, Oké Ifufe Katarina gafere, nke kpatara mbibi dị egwu. Ekwenyere na nke a bụ nanị ajọ ifufe nke e dekọrọ na ókèala Atlantic.
4. Ọpụpụ nke Ụlọ
Ihe merenụ na ihe a na-apụghị ịkọwa akọwa mere na August 1915 na Turkey. The British Norfolk Regiment weere òkè n'òtù ndị agha ma mee mkpesa n'obodo Anafart. Dị ka ndị ji anya ha hụ, ndị ígwé ojii gbara igwe ojii n'ígwé ojii, bụ nke sitere n'èzí dị ka ogbe achịcha. N'ụzọ na-akpali mmasị, ọdịdị ya agbanweghị ọbụna n'ihi gusts nke ifufe. Mgbe igwe ojii ahụ kwụsịrị, ọchịchị 267 kwụsịrị, ọ dịghịkwa onye ọzọ hụrụ ha. Mgbe e meriri Turkey mgbe afọ atọ gasịrị, Britain chọrọ ka ndị mkpọrọ nke usoro a laghachi azụ, ma ndị na-anwụ anwụ kwuru na ha ebusoghị ndị agha a agha, karịsịa ebe ọ bụ na ha ejighị ha gaa mkpọrọ. Ebe ndị mmadụ funahụrụ, na-anọgide na ihe omimi.
5. Nchọgharị nke mbara ala
Ọ na-adịkarị iche Uranus na Neptune dị ka mbara ala. Ndị ọkà mmụta sayensị bu ụzọ zigara ụgbọelu Voyager 2 na ọmụmụ ihe ha n'afọ 1977. Uranus ruru 1986, na Neptune - n'ime afọ atọ. N'ihi nnyocha, ọ ga-ekwe omume ikpughe na ikuku nke Uranus gụnyere 85% nke hydrogen na 15% nke helium, na n'ebe dị anya nke 800 kilomita n'okpuru igwe ojii nwere osimiri mmiri. Ma Neptune, ugboelu jisiri ike idozi ndi geysers na-aru oru na satellite ya. N'oge a, nke a bụ nanị nnukwu ọnụ ọgụgụ nke ice giants, n'ihi na ndị ọkà mmụta sayensị na-ebute ụzọ na mbara ala, nke, n'echiche ha, ndị mmadụ nwere ike ịdị ndụ.
6. Gwọọ ọrịa AIDS
Ndị ọkà mmụta sayensị anọwo na-arụ ọrụ ruo ọtụtụ afọ ịmepụta ọgwụ na-emeri ọrịa AIDS, nke na-egbu ọtụtụ ndị mmadụ gburugburu ụwa. Ihe omuma a maara na otu onye nwere ike imeri ọrịa a, bụ American Timothy Ray Brown, a na-akpọkwa ya "ndidi Berlin". N'afọ 2007, a na-arịa ọrịa na-arịa ọrịa kansa ọbara, a na-ebugharị ya na mkpụrụ ndụ ọbara ọbara. Ndị dọkịta na-ekwu na onye nyere onyinye ahụ nwere mkpụrụ ndụ mkpụrụ ndụ na-adịghị ahụkebe nke na-egbochi nje HIV, ma nyefee Ray. Afọ atọ ka e mesịrị, ọ bịara lee ule, nje ahụ adịkwaghị n'ime ọbara ya.
7. Na-ebibi ihe ọṅụṅụ biya
O yiri ka a ga - ewere ọnọdụ a site na akụkọ banyere òké, nke dabara n'olulu mmiri na biya, ọ mere na London na mmalite nke narị afọ nke XIX. N'ụlọ ahịa ebe a na October 1814, ihe mberede mere, nke mere ka bọmbụ na-agbawa na biya, nke kpalitere mmeghachi ihe a na ndị ọzọ tankị. Ihe a niile mechara jiri okpukpu 1.5 lita nke biya na-agafe n'okporo ámá. O kpochapuru ihe nile di n'uzo ya, bibiri ụlọ wee gbuo mmadụ itoolu, otu n'ime ha nwụrụ n'ihi nsị mmanya. N'oge ahụ, a ghọtara ihe ahụ merenụ dịka ọdachi ọdachi.
8. Mmebi iwu nke ụgbọ elu
E nwere ọtụtụ ikpe mgbe ndị agha ahụ gbalịrị ijide ụgbọ elu ahụ, ma naanị otu ugboro na akụkọ ihe mere eme ọ gbanwere na ọ ga-aga nke ọma. N'afọ 1917, Dan Cooper rutere Boeing 727 wee nye onye na-agba ụgbọ elu akwụkwọ ebe ọ sịrị na e nwere bọmbụ na folda ya ma tinye ihe ndị chọrọ: parachutes anọ na $ 200,000. Theorrorist tọhapụrụ ndị mmadụ, nweta ihe ọ bụla ọ rịọrọ, ma nye onye na-anya ụgbọelu iwu okwu kwụsịrị. N'ihi ya, Cooper ji ego gbagoo n'ugwu, ọ dịghịkwa onye hụtụrụla ya ọzọ.
9. Ihe omume Carrington
Ahu puru iche mere na 1859 onwa September 1. Onye na-enyocha mbara igwe bụ Richard Carrington na-egbukepụ na Sun nke mere ka oké mmiri ozuzo dị n'ụbọchị ahụ. N'ihi ya, a gọnahụre netwọk telifon na Europe na North America, ndị mmadụ gburugburu ụwa nwekwara ike ịhụ ọkụ dị n'ebe ugwu, nke na-enwu gbaa.
10. Osimiri na-egbu egbu
Otu n'ime ọdọ mmiri ndị kasị dị ize ndụ dị na ndagwurugwu nke ugwu ugwu dị na Cameroon, a na-akpọ ya "Nyos". N'afọ 1986, n'August 21, ọdọ mmiri mere ka ndị mmadụ nwụọ, ebe a napụrụ nnukwu carbon dioxide, nke na-agbasasị kilomita 27 n'ụdị nnụnụ. N'ihi ya, puku mmadụ 1.7 nwụrụ, ọtụtụ anụmanụ nwụkwara. Ndị ọkà mmụta sayensị ekwuola ihe abụọ kpatara: gas na-agbakọta na ala nke ọdọ mmiri ma ọ bụ ihe ọkụ ọkụ. Kemgbe ahụ, a na-arụ ọrụ mgbe nile na degassing, ya bụ, ndị ọkà mmụta sayensị na-akpalite ikuku gas iji zere ọdachi dị otú ahụ.
11. Ụzọ Ekwensu
Ihe a na-apụghị ịkọwa akọwa, nke bụ ọdịdị ihe omimi, mere n'abalị nke 7 ruo 8 February na 1855 na Devon. Na snow, ndi mmadu choputara ihe ndi ozo di iche iche, ma chee na Setan n'onwe ya agabigawo ebe a. O juru ya anya na egwu ahụ dị otu nhata ma nọrọ n'ebe dị anya nke 20-40 cm site na ibe ya. Ha abughi nani na ala, kamakwa elu ulo, mgbidi na nso onu ogugu. Ndị otu na-ekwenye na ha ahụghị onye ọ bụla wee nụ ụda ọ bụla. Ndị ọkà mmụta sayensị enweghị oge iji chọpụta ebe e si enweta egwu ndị a, dị ka snow si agbaze ngwa ngwa.
12. Niagara Falls
Ihe mgbagwoju anya nke mmiri mmiri na-eme ka mwepụ, nke nwere ike ịkpata nnukwu nsogbu. Iji kwụsị usoro a, na 1969, gọọmentị America na Canada buru ụzọ gbalịa ịbawanye mmiri, mana nke a anaghị arụ ọrụ. N'ihi ya, e kere ihe ndina ọhụrụ, nke Niagara kwere ka ọ banye. N'ihi eziokwu ahụ bụ na mmiri ọdịda ahụ akpọnwụwo, ndị ọrụ ahụ nwere ike ịmepụta mmiri mmiri ma mee ka ebe ahụ dị elu. N'oge ahụ, ndagwurugwu Niagara akpọnwụ ghọrọ ihe kachasị mmasị, n'ihi na ndị mmadụ chọrọ ịhụ ihe omume a pụrụ iche na anya ha.
13. Ndị agha na-ejide ụgbọ mmiri
N'ezie, nke a dị iche, ma a maara akụkọ mgbe ụsụụ ndị agha na ndị agha gbaghaara otu ụgbọ mmiri nke gụnyere ụgbọ mmiri 14 na egbe 850 na ọtụtụ ụgbọ mmiri ndị ahịa. O mere n'oge oyi nke 1795 dịdebere Amsterdam, ebe ụgbọ mmiri Dutch nọkwasịrị. N'ihi oké ifufe, oké osimiri kpuchiri ya na akpụrụ mmiri, ụgbọ mmiri ejidekwara ya. N'ihi enyemaka okike, ndị agha France nwere ike iru n'ụgbọ mmiri ma jide ha.
14. Gbanwee n'ụdị ọbara
Onye bi na Australia, Demi-Lee Brennaya dị afọ 9 bụ nanị ihe atụ mgbe mmadụ gbanwere ụdị ọbara. Nwanyị nwanyị ahụ bugharịrị n'ime imeju na nwoke na ọnwa ole na ole ka e mesịrị, ndị dọkịta chọpụtara na o nwere ihe Rh na-adịghị mma tupu oge ahụ, ma ọ bịara dị mma. Ndị ọkà mmụta sayensị na-ekwu na nke a mere ka o kwe omume site na eziokwu ahụ bụ na imeju nwere sel mkpụrụ ndụ nke na-edochi mkpụrụ ndụ mpi nke ụmị ọkpụkpụ nwa agbọghọ ahụ. Usoro yiri nke a bụ n'ihi mbelata nke mgbochi nke Demi.
15. Ndị isi na-edu ndú
Na 1966 n'August 20, nke dị nso na ugwu Vinten nso obodo Brazil nke Niteroy, a hụrụ mmadụ abụọ nwụrụ anwụ. Ha na-eji ejiji, mmiri ozuzo na-enweghị mmiri, na ihu ha bụ ihe nkpuchi ígwè. Na ahu, enweghi ihe ndi ozo, na ozo ya bu karama mmiri, nkwekota na akwukwo na ntuziaka maka ime ihe, ma o bu ihe a na-achoghi aghota. Ntụtị ahụ ekweghị ka anyị chọpụta ihe mere ndị ikom ahụ ji nwụọ. Ndị ikwu na-ekwu na ha nwere mmasị na mmụọ ime mmụọ ma chọọ ịme ka ha na ụwa dị iche iche nwee njikọ. Ndị nwụrụ tupu ha ekwuo na ha na-ezube ikpebi ma ọ bụrụ na e nwere ụwa ndị ọzọ ma ọ bụ.
16. Ihe mkpuchi Nkpu
N'okpuru aha a, a zoro onye mkpọrọ, bụ onye dere akwụkwọ Voltaire. Ọ kọwapụtara na onye mkpọrọ bụ nwa ejima na eze, n'ihi ya, a manyere ya iyi mkpuchi. N'ezie, ihe ọmụma na ọ bụ ígwè bụ akụkọ ụgha, n'ihi na ọ bụ nke velvet. E nwere nsụgharị ọzọ, dị ka nke ahụ, n'okpuru nkpuchi nke ụlọ mkpọrọ bụ ezigbo Eze Peter M, na n'ọnọdụ ya, onye nduhie chịrị Russia.