- Mpaghara: Latin America na Caribbean
- Adreesị: Insa, Cauca, Colombia
- Ụbọchị nsonye na UNESCO World Cultural Heritage List: 1995
- Weebụsaịtị: icanh.gov.co
- Ọnụ ileta: $ 6.6
Na obodo Colombia nke San Andreas de Pisimbala, nke dị kilomita 500 site na Bogota , bụ ogige ụlọ ihe ochie nke Tierrendro. N'etiti ndị obodo, a maara ya dị ka "ala n'ime", nke a pụrụ ịghọta, n'ihi na a hụrụ mpaghara mkpuchi nke narị afọ VI na IX. N'ihe banyere akụkọ ihe mere eme na omenala ya, na 1995, ogige ahụ ghọrọ ebe a na-edebe UNESCO World Heritage Site.
Kedu ihe na-adọrọ mmasị banyere Tierradentro?
A maara ogige a n'ụwa niile maka mkpuchi nzuzo ya na-abata n'oge mbụ Columbian. Dị ka ndị nchọpụta si kwuo, e kere ha na VI-IX narị afọ AD. Ihe mkpuchi kachasị amụba nke ogige ihe ochie nke Tierradentro bụ:
- Alto del Aquacate (Alto del Aguacate);
- Alto del Duende;
- Alto de Segovia;
- Alto de San Andrés;
- El Tablón.
Onye ọ bụla nke crypts na-adọrọ mmasị n'ụzọ nke ya. Dịka ọmụmaatụ, a na-ewere ili nke Alto de Segovia dịka ndị kasị ukwuu ma bụrụ ndị mara mma na Tierradentro, ebe a na-eji ihe osise na ihe osise akpọrọ ha mma. A pụrụ ịhụ ihe oyiyi nkume na crypt El Tablon, ma ọnọdụ ha dị njọ. A na-echekwa mma n'ime ime olulu nke Alto de San Andreas. Alto del Aquacate dara ụda dị n'ugwu dị elu. Site n'onwe ya, ọ kachasị mma, ma site na nke a ị nwere echiche magburu onwe ya banyere mpaghara gbara ya gburugburu.
Ihe mkpuchi nke ogige ihe ochie nke Tierradentro dị omimi ruo mita asatọ. Nrịgo dị elu na-eduga ha. Atụla egwu nke ọchịchịrị ahụ, dịka a na-agbanye ọtụtụ ili na ìhè, na inyocha ndị nduzi ndị ọzọ na-enye ọkụ.
Kita mkpuchi Tierradentro nwere nnukwu ụlọ dị 12 m n'obosara. Dị ka ndị ọkà mmụta ihe ochie si kwuo, n'oge ochie, a na-etinye ọtụtụ ahụ n'ahụ nke ọ bụla n'ime ha. Iji mechie olulu nke ili, e jiri ogidi ndị dị ike mee ihe, na ụfọdụ n'ime ha ka a pịrị apị ndị mmadụ. A na-eji ụlọ geometric ele ihe mgbidi ahụ anya, ihe oyiyi nke ndị mmadụ na ụmụ anụmanụ. Maka eserese ha, agba ahụ acha ọbara ọbara, na-acha ọcha na oji.
Kemgbe nchọpụta nke ili Tierradentro, ndị na-achụ nta ego gara leta ihe karịrị otu ugboro, nke mere na ọ bụ nanị ntakịrị akụkụ nke ọdịnaya ha ka echekwara. E gosipụtara ihe oyiyi na ngwaahịa seramiiki na ihe ngosi nka na-arụ ọrụ n'ogige ahụ .
Gaa Tierra delendro
Ị nwere ike ịga na nke akụkọ ihe mere eme dị ka akụkụ nke njem ahụ , nke gụnyere ịga na ntanetị nke San Agustin. Ha dị ihe dị ka kilomita 200, ya mere, ụlọ ọrụ njem na-ejikọta ha n'otu njem.
Ogige ihe ochie nke Tierradentro nwere nnukwu ógbè, ya mere, ọ dị mkpa ịmalite nyocha ya n'isi ụtụtụ, a ga-ekewa nleta ahụ n'onwe ya ruo ụbọchị abụọ. Maka nlebara anya nke ndị ọbịa, e debere egwu na gburugburu ebe mgbagwoju anya. Ọ bụrụ na ịnweghị ngwa ngwa ịgbaso ya, mgbe ahụ, ọ ga-ewe ihe dịka awa 8-10 ileta ili niile. Ụzọ ahụ na-agụnye nleta na ọtụtụ ebe dị elu, site na ebe a na-ele anya gburugburu ebe obibi.
Mgbe ị nọ na Tierra del Ferraro, ị nwekwara ike ịga na ụlọ ngosi ihe nka. Enwere ihe omimi nke ime ime, gụnyere ite ụrọ, bụ ebe e liri ọkpụkpụ nke e liri.
Esi esi nweta Tierrandentro?
National Park dị kilomita 67 site n'obodo Popayan . Site na isi obodo nke ngalaba na Tierra del Ventero ị nwere ike iru ụgbọala, ụgbọ njem ọha na eze ma ọ bụ ụgbọ ala nlegharị anya. Iji mee nke a, gbasoo ntụziaka n'ebe ugwu-ọdịda anyanwụ n'okporo ụzọ Totoro-Inza. Njem dum na-ewe ihe karịrị awa 3. Ulo na bọs bụ $ 6.6.